Không phải con chim hót rừng nào cũng có giọng hót hay hay vẻ ngoài đẹp. Mỗi loài chim đều có những cá thể nổi bật và cá thể không mấy đặc sắc. Những người nuôi chim có kinh nghiệm thường rất khó tính, họ luôn muốn chọn cho mình những con chim cu gáy xuất sắc về mọi mặt để không lãng phí công chăm sóc và chi phí nuôi dưỡng. Hãy cùng tìm hiểu cách chọn chim cu gáy hay qua bài viết dưới đây!
Giới thiệu đôi chút về chim cu gáy
Phần đầu, gáy và bụng của chim cu gáy có màu nâu nhạt pha hồng, đỉnh và hai bên đầu có chút xám, phần cằm và họng có màu trắng. Lưng có màu nâu, phần dưới cổ và lưng trên có các vòng tròn trắng. Lông cánh màu nâu đen viền xám, và phần lông cánh ngoài màu nâu nhạt. Mắt có màu nâu với vòng đỏ bên trong, mỏ đen, và chân đỏ xám.
Để nuôi một con cu gáy tốt, việc chọn giống là quan trọng. Hãy mua chim ở những nơi uy tín, có thể chọn chim non hoặc chim đã nuôi từ trước nhưng chưa mọc cườm. Cách tốt nhất là lên rừng tìm ổ chim để lấy các con cu gáy non chưa biết bay về nuôi.
Cách chọn chim cu gáy hay
Giọng chim cu gáy
Dù cũng là ba tiếng “Cúc…Cu…Cu” nhưng nếu nghe kỹ, bạn sẽ nhận thấy sự khác biệt với nhiều âm điệu, có khi kèm, có khi bo, có khi phóng, có khi gù. Những con chim có giọng đơn điệu thường không được ưa chuộng, trong khi chim có giọng phong phú, siêng gáy lại rất được đánh giá cao.
Muốn chọn chim có giọng hay, bạn cần nghe trực tiếp để đánh giá. Treo lồng chim cu gáy bổi gần những con chim đang căng lửa để xem khả năng của nó. Lặp lại quá trình này nhiều lần với nhiều con chim khác nhau để đánh giá chính xác khả năng của chim cu gáy.
Lựa chọn ngoại hình chim cu gáy
Ngoài giọng hót, việc quan sát dáng vẻ bên ngoài của chim cu gáy cũng giúp đánh giá được giá trị của chúng, bao gồm cả giọng hót. Cần chú ý đến phần đầu, thân, cườm, chân, móng và lông của chim.
Giống như giọng hót, ngoại hình của chim cu gáy cũng có những đặc điểm riêng biệt. Mỗi con chim có những nét chung và riêng.
Từ thời xa xưa, tổ tiên ta đã chơi cu gáy và đã có những nhận xét độc đáo để đánh giá chim cu gáy tốt. Những kinh nghiệm này được truyền lại đến ngày nay và vẫn được các nghệ nhân nuôi cu gáy hiện đại áp dụng khi chọn chim.
- Nhứt huỳnh liên: Đầu tiên và quý nhất là chọn những con cu gáy có vòng cườm quanh cổ màu vàng, càng quý hơn nếu cườm liên hoàn (đóng giáp cả vòng). Vòng cườm này phải to bản và dài xuống tận vai. Chim cu gáy có loại cườm này rất hiếm.
- Nhì liên giáp: Thứ hai là chọn những con có thân hình gọn gàng, lông ép sát vào thân, trông giống như một viên tướng mặc áo giáp sắt. Chim cu gáy có hình dáng như một cái bắp chuối chưa trổ nải, với đầu và đuôi nhọn, phần thân phình ra trông rắn chắc.
- Tam quá khóe: Thứ ba là chọn con có vệt lông nhỏ màu đen kéo từ khóe miệng đến quá khóe mắt. Vệt đen này thường chỉ đến khóe mắt dưới của chim.
- Tứ chân khô: Thứ tư là chọn những con có bộ chân khô khốc. Chim bình thường thì chân hồng và tươi tắn.
- Ngũ liên hoàn: Thứ năm là chọn chim có vòng cườm đóng giáp hết vòng cổ. Chim này rất hiếm, cả ngàn con may ra mới có một.
- Lục cườm rựng: Thứ sáu là chim có cườm lót, có tài gù hậu tốt, dùng làm cu mồi thì tuyệt vời, vì cả ngày nó gáy dai dẳng, nhất là khi đánh hơi được cu bổi bên ngoài.
Những nghệ nhân nuôi cu gáy lâu năm đều thuộc lòng sáu điều quan trọng này, coi như là một loại cẩm nang quý giá trong nghề nuôi cu gáy.
Việc tìm được con chim cu gáy đạt đủ cả sáu tiêu chuẩn không phải là điều dễ dàng, và ít ai có may mắn nuôi được con chim quý như vậy. Thông thường, chọn được con chim đạt vài ba tiêu chuẩn đã là điều đáng mừng.
Các yếu tố lựa chọn cu gáy khác
Ngoài các tiêu chuẩn trên, còn có nhiều chi tiết quan trọng khác giúp bạn chọn được chim tốt để nuôi:
- Xét về cườm: Những con chim có nhiều cườm đen thường gù nhiều, là chim tốt. Ngược lại, chim có nhiều cườm trắng không nên nuôi vì ít gù.
- Xét về phần đầu cổ: Chim có đầu tròn và cổ ngẩng thường có khả năng gáy đủ bài bản, thích hợp làm chim cu gáy mồi.
- Xét về phần đuôi: Chim cu gáy có đuôi vót, tức phần bắp đuôi nở nhưng chót đuôi lại vót nhỏ, thường là chim khôn và khó dụ vào bẫy.
- Xét về phần mỏ: Chim cu gáy có mỏ đỏ là chim dữ, được gọi là chim “sát thủ”. Chim mỏ đỏ dùng làm chim mồi thường không kiêng dè bất kỳ con bổi nào.
- Xét về phần móng: Móng chim cu gáy thường màu đen, nhưng những con có móng trắng gọi là chim cu bạch đề hoặc bạch đầu chỉ, được xem là quý và hiếm.
- Xét về cánh: Chim có gián cánh, tức là một hoặc cả hai cánh có vài lông trắng ở mép rìa cánh, là chim có tài gù hậu. Lớp lông nhỏ hình vảy quy trên phần cánh chim cũng được coi là dấu hiệu của một con chim tốt.
- Xét về phần lông: Có bộ lông màu xám trắng, được gọi là chim “bạch tuyết”, nổi tiếng là chim sát thủ. Có bộ lông màu xám tro pha đen, được gọi là “chim lông đen”. Giống chim này khó thuần dưỡng nhưng khi đã nổi thì rất dữ, gáy đủ bài bản. Có bộ lông trắng pha như chim bồ câu trắng, mắt đỏ, mỏ hồng, móng trắng, được gọi là “cu bạch tạng”. Giống chim này rất hiếm và khó bắt.
Kết luận
Nói chung, việc chọn nuôi một con cu gáy đạt chuẩn không phải là điều đơn giản. Đôi khi, ta phải gặp may mắn mới có thể bắt được con chim cảnh tốt để nuôi. Cũng chính vì luôn khao khát có được những con chim tốt, mà từ xưa đến nay, những người đam mê nuôi cu gáy thường phải băng rừng, lội suối và mang lưới đi bẫy chim, với hy vọng may mắn sẽ giúp họ tìm được con chim quý hiếm để nuôi dưỡng, không phụ lòng công sức đã bỏ ra.
